Lokalna Organizacja Turystyczna Powiatu Szczycieńskiego
Miasto i Gmina Szczytno
Trasa:Jerutki - Świętajno - Rozogi - Spychowo - Babięta - Jerutki - dł. 95 km
Jest to trasa dla wytrwałych rowerzystów. Łączy Szczytno ze Spychowem, tworząc legendarny szlak według Sienkiewiczowskiej opowieści „Krzyżacy”. Pokonując szlak, oprócz malowniczych miejscowości mazurskich zobaczymy jeden z najpiękniejszych i największych kompleksów leśnych w Polsce tzw. Puszczę Piską. Zachodni odcinek trasy pokrywa się z pieszym szlakiem „Tatarskim”, aż do miejscowości Jerutki na jeż. Marksoby, gdzie trasa jest oznakowana kolorem zielonym. Dalej szlak jest już oznakowany na czerwono aż do Spychowa. Południowy odcinek nie jest oznakowany.
Jezioro Świętajno
0,0 km - plac Juranda w Szczytnie (bazę noclegową znajdziemy w rejestrze, a atrakcje w opisie szlaku „Tatarskiego”). Udajemy się na szlak oznakowany kolorem zielonym. Szlak wiedzie po trakcie królewskim w kierunku Biskupca.
0,5 km - jedziemy parkiem wzdłuż jeziora Domowego Małego (po jego prawej stronie). Po przejechaniu 500 m na ul. Konopnickiej znajduje się Chata Mazurska (na zwiedzanie należy umówić się tel. 89-624-31-30; 602-463-733). Po 200 m na rondzie jedziemy wzdłuż ul. Leyka prosto.
2 km - podjeżdżamy do drogi 53 (w stronę Ostrołęki), gdzie skręcamy w lewo. Po 1 km z lewej strony widzimy słynny kampus Wyższej Szkoły Policji.
3,2 km - wyjeżdżamy z ul. Podleśnej i zaraz skręcamy w lewo w drogę leśną obok stadionu "Leśnego", przy którym znajduje się cmentarz żołnierzy radzieckich. Na wysokości hotelu "Leśna" szlak wraca na drogę asfaltową.
4,7 km - skręcamy w lewo w drogę leśną. Po 1,3 km rozwidlenie: wybieramy drogę w prawo, otoczoną młodnikiem.
7 km - w prawo przez mostek nad rzeką Wałpuszą. Tuż za nim kolejne rozwidlenie: wybieramy pierwszą drogę w lewo (szlak biegnie wzdłuż malowniczego brzegu jeziora Wałpusz). W miejscowości Wałpusz nad jeziorem mieści się ośrodek wypoczynkowy „CICHA POLANA”.
9 km - rozgałęzienie dróg: jedziemy prosto. Po 1,3 km następne rozwidlenie, gdzie skręcamy w prawo, dalej cały czas prosto.
12,6 km - rozwidlenie dróg: wybieramy druga drogę po lewej. Po 400 m z lewej strony widać piękne jezioro Marksoby. Za jeziorem w miejscowości Marksoby znajduje się Gospodarstwo Agroturystyczne „Zaciszna Chatka”.
13,3 km - z prawej strony miejscowość Jerutki. Trasa rowerowa biegnie wzdłuż jeziora Marksoby.
14 km - pozostałości po betonowych umocnieniach z czasów I wojny światowej, tzw. Linia Hindenburga. Po 300 m kolejne pozostałości umocnień oraz pomnik Umocnień Pozycji Szczycieńskiej.
15 km - piękny starolas, który porasta pozostałości rowów przeciwpancernych. Jedziemy aleją dębów, które tworzą parasol swymi ogromnymi koronami.
16 km - rozpoczynają się czerwone oznakowania szlaku Juranda, (tu można zobaczyć ruiny bunkrów z czasów I wojny światowej). Po 300 m na skrzyżowaniu jedziemy prosto (skrzyżowanie szlaków).
18 km - skręcamy w prawo (prosto biegnie szlak rowerowy „Tatarski”).
18,6 km - podjeżdżamy do drogi asfaltowej (Szczytno-Mrągowo) i skręcamy w prawo, droga 58. Trasa łączy się ze szlakiem Czarnym Olsztyn-Babięta, szlak 37.
19,5 km - zjazd z górki, po obu stronach tereny bagienne. Po 500 m skręt w prawo na mazurską wieś Powałczyn, ale my podążamy dalej trasą Juranda na wprost.
20,5 km - skręt w lewo na ścieżkę leśną w kierunku bagien Krawieńskich.
22 km - bagna Krawieńskie otoczone lasem, gdzie żyje wiele rzadko spotykanych gatunków roślin i zwierząt.
23 km - dojeżdżamy z powrotem do drogi Szczytno-Mrągowo, przekraczamy asfalt i wprost do lasu (tu: tablica pamiątkowa szlaku Juranda).
23,4 km - skręcamy w prawo. Najpierw ścieżka jest pagórkowata i usypana igliwiem. Dalej teren staje się bardziej płaski.
25,8 km - po lewej stronie zabudowania miejscowości Powałczyn.
26,2 km - skręcamy w prawo. Po przejechaniu ok. 50 m zjeżdżamy w lewo w ścieżkę między drzewami.
27,3 km - skręcamy w prawo.
27,7 km - po prawej stronie Szkółka Leśna Piasutno. Uwaga! Odbicie na trasie - dojazd do miejsca widokowego: Jedziemy prosto. 5,3 km - rozgałęzienie dróg. Wybieramy ścieżkę środkową. Droga staje się piaszczysta i pagórkowata. 5,8 km - po prawej stronie jezioro Nożyce - miejsce widokowe i na odpoczynek (stolik i ławeczki). My tuż za szkółką skręcamy w lewo. Jedziemy dalej piaszczystą drogą.
28,9 km - ostro skręcamy w lewo. Informuje nas o tym znak na drzewie. Ścieżka jest bardzo piaszczysta, a w niektórych miejscach kamienista.
29,5 km - po prawej stronie jezioro Świętajno. Skręcamy w lewo w kamienistą ścieżkę. Następnie po 400 m skręcamy w prawo w ścieżkę między drzewami. Jedziemy wzdłuż linii umocnień pozycji szczycieńskiej tzw. Linii Hindenburga z XIX w. Są to umocnienie ciągnące się od dawnego Królewca, aż do Paryża i biegną przez całe Mazury.
32 km - skręcamy w prawo w szerszą utwardzoną drogę. Po 300 m po lewej stronie parking leśny oraz miejsce do odpoczynku.
32,6 km - skręcamy w lewo na piaszczystą leśną ścieżkę. Najpierw droga jest płaska i równa, a dalej staje się pagórkowata.
36,5 km - na wprost jezioro Zyzdrój Mały. Skręcamy w prawo. Po 2,3 km po lewej stronie między drzewami jezioro Spychowskie.
Kościół w Jerutkch
39,1 km - skręcamy w prawo. Po 300 m skręcamy w prawo w szerszą utwardzoną drogę. Po prawej stronie cmentarz. Po kolejnych 300 m skręcamy w lewo w asfaltową drogę. Zjeżdżamy ze szlaku Juranda.
39,8 km - miejscowość Spychowo – warto tu zobaczyć neogotycki kościół z 1905 roku z cmentarzem przykościelnym, plebanię z początku XIX wieku oraz szkołę wybudowaną w 1906 roku. W Spychowie znajdują się dwa warte odwiedzenia ośrodki wypoczynkowe: „KIPNICK” oraz „NA CYPLU”, otoczone dziewiczą przyrodą z dostępem do jeziora. Po 300 m wjeżdżamy na drogę nr 53. Skręcamy w prawo, na Rozogi.
41,2 km - tory kolejowe. Uwaga! po drodze (po ok. 2,1 km) rezerwat przyrody Pupy.
45 km - przy zabudowaniach skręcamy w lewo (z drogi asfaltowej zjeżdżamy w piaszczystą).
47 km - rozjazd, trzy drogi do wyboru, my trzymamy się lewej.
48,4 km - miejscowość Faryny. Skrzyżowanie, na którym jedziemy prosto. Będziemy mijać po lewej stronie staw, obok plac zabaw. 700 m dalej wyjeżdżamy z Faryn, na skrzyżowaniu jedziemy prosto (z asfaltu w drogę utwardzoną). Będziemy mijać chatę myśliwską.
53,7 km - miejscowość Kwiatuszki (droga brukowana, piękne mazurskie chaty). Skręcamy w prawo.
57,5 km - miejscowość Rozogi, wart zobaczenia kościół pw. św. Marii Magdaleny, zbudowany w 1885 r. w stylu neogotyckim w miejsce dawnego, drewnianego, który spłonął w 1700 r. Wjeżdżamy na drogę 59, a po 100 m na skrzyżowaniu zjeżdżamy z drogi 59, jedziemy prosto (przecinamy drogę 53).
58,8 km - miejscowość Wilamowo (po lewej stronie miniemy staw z półwyspem, na którym jest idealne miejsce na odpoczynek). Po ok. 2,5 km będzie skrzyżowanie: trzymamy się głównej drogi.
62,3 km - miejscowość Klon (ciąg chat mazurskich, kościół ewangelicki z drewnianą wieżą). Skręcamy w lewo.
65,8 km - miejscowość Orzeszki. Jedziemy prosto. Po ok. 1 km przejeżdżamy przez miejscowość Radostowo.
67,5 km - skręcamy w prawo (zjeżdżamy z drogi asfaltowej w utwardzoną).
72.8 km - skręcamy w prawo. Wjeżdżamy do miejscowości Lipowiec. Warto odwiedzić kościół neogotycki z 1892 r. Przy wyjeździe mijamy jednostkę wojskową.
74,7 km - skręcamy w lewo, w drogę utwardzoną (zjeżdżamy z asfaltu). Jedziemy przez las drogą nieoznakowaną. Będziemy mijać kilka rozjazdów, trzymamy się drogi głównej. Po ok. 3 km będzie parking leśny - miejsce na odpoczynek.
78,5 km - przecinamy drogę asfaltową. Jedziemy prosto drogą leśną.
80,7 km - skręcamy w prawo. Po 50 m dojeżdżamy do parkingu leśnego. Skręcamy w lewo. Po 700 m wita nas miejscowość Prusowy Borek. Wjeżdżamy na asfalt - droga prosto.
84.4 km - miejscowość Rudka. Od przystanku autobusowego wjeżdżamy na ścieżkę rowerową biegnącą wzdłuż ulicy.
84,3 km - miejscowość Nowe Gizewo. Jadąc prosto, dojeżdżamy do Szczytna.
87 km – Szczytno. Koniec trasy.
Leśna ścieżka dydaktyczna w Spychowie
Trasa:Jerutki - Świętajno - Rozogi - Spychowo - Babięta - Jerutki - dł. 95 km
Jest to trasa dla wytrwałych rowerzystów. Łączy Szczytno ze Spychowem, tworząc legendarny szlak według Sienkiewiczowskiej opowieści „Krzyżacy”. Pokonując szlak, oprócz malowniczych miejscowości mazurskich zobaczymy jeden z najpiękniejszych i największych kompleksów leśnych w Polsce tzw. Puszczę Piską. Zachodni odcinek trasy pokrywa się z pieszym szlakiem „Tatarskim”, aż do miejscowości Jerutki na jeż. Marksoby, gdzie trasa jest oznakowana kolorem zielonym. Dalej szlak jest już oznakowany na czerwono aż do Spychowa. Południowy odcinek nie jest oznakowany.
Jezioro Świętajno
0,0 km - plac Juranda w Szczytnie (bazę noclegową znajdziemy w rejestrze, a atrakcje w opisie szlaku „Tatarskiego”). Udajemy się na szlak oznakowany kolorem zielonym. Szlak wiedzie po trakcie królewskim w kierunku Biskupca.
0,5 km - jedziemy parkiem wzdłuż jeziora Domowego Małego (po jego prawej stronie). Po przejechaniu 500 m na ul. Konopnickiej znajduje się Chata Mazurska (na zwiedzanie należy umówić się tel. 89-624-31-30; 602-463-733). Po 200 m na rondzie jedziemy wzdłuż ul. Leyka prosto.
2 km - podjeżdżamy do drogi 53 (w stronę Ostrołęki), gdzie skręcamy w lewo. Po 1 km z lewej strony widzimy słynny kampus Wyższej Szkoły Policji.
3,2 km - wyjeżdżamy z ul. Podleśnej i zaraz skręcamy w lewo w drogę leśną obok stadionu "Leśnego", przy którym znajduje się cmentarz żołnierzy radzieckich. Na wysokości hotelu "Leśna" szlak wraca na drogę asfaltową.
4,7 km - skręcamy w lewo w drogę leśną. Po 1,3 km rozwidlenie: wybieramy drogę w prawo, otoczoną młodnikiem.
7 km - w prawo przez mostek nad rzeką Wałpuszą. Tuż za nim kolejne rozwidlenie: wybieramy pierwszą drogę w lewo (szlak biegnie wzdłuż malowniczego brzegu jeziora Wałpusz). W miejscowości Wałpusz nad jeziorem mieści się ośrodek wypoczynkowy „CICHA POLANA”.
9 km - rozgałęzienie dróg: jedziemy prosto. Po 1,3 km następne rozwidlenie, gdzie skręcamy w prawo, dalej cały czas prosto.
12,6 km - rozwidlenie dróg: wybieramy druga drogę po lewej. Po 400 m z lewej strony widać piękne jezioro Marksoby. Za jeziorem w miejscowości Marksoby znajduje się Gospodarstwo Agroturystyczne „Zaciszna Chatka”.
13,3 km - z prawej strony miejscowość Jerutki. Trasa rowerowa biegnie wzdłuż jeziora Marksoby.
14 km - pozostałości po betonowych umocnieniach z czasów I wojny światowej, tzw. Linia Hindenburga. Po 300 m kolejne pozostałości umocnień oraz pomnik Umocnień Pozycji Szczycieńskiej.
15 km - piękny starolas, który porasta pozostałości rowów przeciwpancernych. Jedziemy aleją dębów, które tworzą parasol swymi ogromnymi koronami.
16 km - rozpoczynają się czerwone oznakowania szlaku Juranda, (tu można zobaczyć ruiny bunkrów z czasów I wojny światowej). Po 300 m na skrzyżowaniu jedziemy prosto (skrzyżowanie szlaków).
18 km - skręcamy w prawo (prosto biegnie szlak rowerowy „Tatarski”).
18,6 km - podjeżdżamy do drogi asfaltowej (Szczytno-Mrągowo) i skręcamy w prawo, droga 58. Trasa łączy się ze szlakiem Czarnym Olsztyn-Babięta, szlak 37.
19,5 km - zjazd z górki, po obu stronach tereny bagienne. Po 500 m skręt w prawo na mazurską wieś Powałczyn, ale my podążamy dalej trasą Juranda na wprost.
20,5 km - skręt w lewo na ścieżkę leśną w kierunku bagien Krawieńskich.
22 km - bagna Krawieńskie otoczone lasem, gdzie żyje wiele rzadko spotykanych gatunków roślin i zwierząt.
23 km - dojeżdżamy z powrotem do drogi Szczytno-Mrągowo, przekraczamy asfalt i wprost do lasu (tu: tablica pamiątkowa szlaku Juranda).
23,4 km - skręcamy w prawo. Najpierw ścieżka jest pagórkowata i usypana igliwiem. Dalej teren staje się bardziej płaski.
25,8 km - po lewej stronie zabudowania miejscowości Powałczyn.
26,2 km - skręcamy w prawo. Po przejechaniu ok. 50 m zjeżdżamy w lewo w ścieżkę między drzewami.
27,3 km - skręcamy w prawo.
27,7 km - po prawej stronie Szkółka Leśna Piasutno. Uwaga! Odbicie na trasie - dojazd do miejsca widokowego: Jedziemy prosto. 5,3 km - rozgałęzienie dróg. Wybieramy ścieżkę środkową. Droga staje się piaszczysta i pagórkowata. 5,8 km - po prawej stronie jezioro Nożyce - miejsce widokowe i na odpoczynek (stolik i ławeczki). My tuż za szkółką skręcamy w lewo. Jedziemy dalej piaszczystą drogą.
28,9 km - ostro skręcamy w lewo. Informuje nas o tym znak na drzewie. Ścieżka jest bardzo piaszczysta, a w niektórych miejscach kamienista.
29,5 km - po prawej stronie jezioro Świętajno. Skręcamy w lewo w kamienistą ścieżkę. Następnie po 400 m skręcamy w prawo w ścieżkę między drzewami. Jedziemy wzdłuż linii umocnień pozycji szczycieńskiej tzw. Linii Hindenburga z XIX w. Są to umocnienie ciągnące się od dawnego Królewca, aż do Paryża i biegną przez całe Mazury.
32 km - skręcamy w prawo w szerszą utwardzoną drogę. Po 300 m po lewej stronie parking leśny oraz miejsce do odpoczynku.
32,6 km - skręcamy w lewo na piaszczystą leśną ścieżkę. Najpierw droga jest płaska i równa, a dalej staje się pagórkowata.
36,5 km - na wprost jezioro Zyzdrój Mały. Skręcamy w prawo. Po 2,3 km po lewej stronie między drzewami jezioro Spychowskie.
Kościół w Jerutkch
39,1 km - skręcamy w prawo. Po 300 m skręcamy w prawo w szerszą utwardzoną drogę. Po prawej stronie cmentarz. Po kolejnych 300 m skręcamy w lewo w asfaltową drogę. Zjeżdżamy ze szlaku Juranda.
39,8 km - miejscowość Spychowo – warto tu zobaczyć neogotycki kościół z 1905 roku z cmentarzem przykościelnym, plebanię z początku XIX wieku oraz szkołę wybudowaną w 1906 roku. W Spychowie znajdują się dwa warte odwiedzenia ośrodki wypoczynkowe: „KIPNICK” oraz „NA CYPLU”, otoczone dziewiczą przyrodą z dostępem do jeziora. Po 300 m wjeżdżamy na drogę nr 53. Skręcamy w prawo, na Rozogi.
41,2 km - tory kolejowe. Uwaga! po drodze (po ok. 2,1 km) rezerwat przyrody Pupy.
45 km - przy zabudowaniach skręcamy w lewo (z drogi asfaltowej zjeżdżamy w piaszczystą).
47 km - rozjazd, trzy drogi do wyboru, my trzymamy się lewej.
48,4 km - miejscowość Faryny. Skrzyżowanie, na którym jedziemy prosto. Będziemy mijać po lewej stronie staw, obok plac zabaw. 700 m dalej wyjeżdżamy z Faryn, na skrzyżowaniu jedziemy prosto (z asfaltu w drogę utwardzoną). Będziemy mijać chatę myśliwską.
53,7 km - miejscowość Kwiatuszki (droga brukowana, piękne mazurskie chaty). Skręcamy w prawo.
57,5 km - miejscowość Rozogi, wart zobaczenia kościół pw. św. Marii Magdaleny, zbudowany w 1885 r. w stylu neogotyckim w miejsce dawnego, drewnianego, który spłonął w 1700 r. Wjeżdżamy na drogę 59, a po 100 m na skrzyżowaniu zjeżdżamy z drogi 59, jedziemy prosto (przecinamy drogę 53).
58,8 km - miejscowość Wilamowo (po lewej stronie miniemy staw z półwyspem, na którym jest idealne miejsce na odpoczynek). Po ok. 2,5 km będzie skrzyżowanie: trzymamy się głównej drogi.
62,3 km - miejscowość Klon (ciąg chat mazurskich, kościół ewangelicki z drewnianą wieżą). Skręcamy w lewo.
65,8 km - miejscowość Orzeszki. Jedziemy prosto. Po ok. 1 km przejeżdżamy przez miejscowość Radostowo.
67,5 km - skręcamy w prawo (zjeżdżamy z drogi asfaltowej w utwardzoną).
72.8 km - skręcamy w prawo. Wjeżdżamy do miejscowości Lipowiec. Warto odwiedzić kościół neogotycki z 1892 r. Przy wyjeździe mijamy jednostkę wojskową.
74,7 km - skręcamy w lewo, w drogę utwardzoną (zjeżdżamy z asfaltu). Jedziemy przez las drogą nieoznakowaną. Będziemy mijać kilka rozjazdów, trzymamy się drogi głównej. Po ok. 3 km będzie parking leśny - miejsce na odpoczynek.
78,5 km - przecinamy drogę asfaltową. Jedziemy prosto drogą leśną.
80,7 km - skręcamy w prawo. Po 50 m dojeżdżamy do parkingu leśnego. Skręcamy w lewo. Po 700 m wita nas miejscowość Prusowy Borek. Wjeżdżamy na asfalt - droga prosto.
84.4 km - miejscowość Rudka. Od przystanku autobusowego wjeżdżamy na ścieżkę rowerową biegnącą wzdłuż ulicy.
84,3 km - miejscowość Nowe Gizewo. Jadąc prosto, dojeżdżamy do Szczytna.
87 km – Szczytno. Koniec trasy.
Leśna ścieżka dydaktyczna w Spychowie
